ວັນທີ 21 ສິງຫາ 2019, ຄະນະພັກ-ຄະນະບັນຊາຂັ້ນກະຊວງ, ກົມໃຫຍ່, ກອງບັນຊາການ, ກົມ – ກອງ, ພະ ນັກງານຫຼັກແຫຼ່ງອ້ອມຂ້າງກະຊວງ ປກສ ໄດ້ ຮັບຟັງການປາຖະກະຖາ ມູນເຊື້ອ 2 ວັນສຳຄັນຂອງຊາດທີ່ເຄີຍເກີດຂຶ້ນໃນເດືອນສິງຫາ ຄື: ວັນລັດຖະທໍາມະນູນແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຄົບຮອບ 28 ປີ (15 ສິງຫາ 1991-15 ສິງຫາ 2019) ແລະ ວັນຍຶດອໍານາດ 23 ສິງຫາ ຄົບຮອບ 74 ປີ (23 ສິງຫາ 1945 ແລະ 23 ສິງຫາ 1975-23 ສິງຫາ 2019), ປາຖະກະຖາໂດຍ ທ່ານ ສົມພັນ ແພງຄໍາມີ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ທ່ານ ສີປະເສີດ ແສນສະຫວັດ ຮອງຫົວໜ້າຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມສູນກາງພັກ.
ທ່ານ ສົມພັນ ແພງຄໍາມີ ກ່າວວ່າ: ລັດຖະທໍາມະນູນແຫ່ງ ສປປ ລາວ ແມ່ນທາດແທ້ການສ້າງສະຕິຊາດ ເອກະ ພາບອັນໜຶ່ງອັນດຽວກັນ ພາຍໃຕ້ການນໍາພາຂອງພັກ, ຮັບຮູ້ ແລະ ປົກປ້ອງການດໍາລົງຄົງຕົວທີ່ບໍ່ຕັດແຍກອອກຈາກກັນໄດ້ຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ, ເປັນພາຫະນະທີ່ສໍາຄັນໃນການສຶກສາອົບຮົມປະຊາຊົນໃນການຍົກສູງນໍ້າໃຈຮັກຊາດ, ຮັກລະບອບປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນ, ເພີ່ມທະວີຄວາມສາມັກຄີປອງດອງທົ່ວປວງຊົນທັງຊາດ, ເຊີດຊູບົດບາດ ແລະ ຄວາມສາມາດເປັນເຈົ້າປະເທດຊາດຂອງປະຊາຊົນ ບັນດາເຜົ່າ ເພື່ອພ້ອມກັນສຸມທຸກກໍາລັງ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງຕົນ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນພາລະກິດປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສ້າງສາ ປະເທດ ຊາດ.
ທ່ານ ສີປະເສີດ ແສນສະຫວັດ ກ່າວວ່າ: ຕົ້ນສະຕະວັດທີ 20 ບັນດາປະເທດຈັກກະພັດໄດ້ດໍາເນີນການຮຸກ ຮານ ແລະ ຢຶດຄອງບັນດາປະເທດເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນ ແລະ ໜຶ່ງໃນນັ້ນປະເທດລາວ ເຮົາໄດ້ຕົກເປັນຫົວ ເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງໃນປີ 1893, ປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າຢູ່ໃນຄວາມເປັນຂ້ອຍຂ້າຂອງລ່າເມືອງຂຶ້ນຕ່າງດ້າວ ແລະ ຖືກຂູດຮີດຢ່າງແສນສາຫັດ, ດ້ວຍນໍ້າໃຈຮັກຊາດ, ຄຽດແຄ້ນຕໍ່ການຮຸກຮານ ແລະ ການກົດ ຂີ່ຂູດຮີດຂອງລ່າເມືອງຂຶ້ນປະຊາຊົນລາວ ບັນດາເຜົ່າໄດ້ລຸກຮື້ຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ ເພື່ອຄວາມເປັນເອກະລາດ, ເສລີ ພາບ ແລະ ຄວາມຢູ່ດີກິນດີຂອງຕົນ. ປີ 1930 ພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນ ໄດ້ກໍາເນີດເກີດຂຶ້ນພາຍໃຕ້ການນໍາພາຂອງພັກການຕໍ່ສູ້ຂອງປະຊາຊົນລາວ ຈຶ່ງໄດ້ກ່າວສູ່ໄລຍະໃໝ່ດ້ວຍຄຸນນະພາບໃໝ່, ພັກໄດ້ນໍາພາປະຊາຊົນລຸກຮື້ຂຶ້ນຢຶດອໍານາດການປົກຄອງໃນທົ່ວປະເທດ ໃນວັນທີ 23 ສິງຫາ 1945.
ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ພາຍຫຼັງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຮັ່ງຖືກປະລາໄຊ, ຈັກກະພັດອາເມລິກາ ກໍໄດ້ໂດດເຂົ້າມາແທນພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ ດໍາເນີນການແຊກແຊງຮຸກຮານລາວ ທັນທີໂດຍກົນອຸບາຍຫວັງ ເຮັດໃຫ້ປະເທດລາວກາຍ ເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນແບບໃໝ່ຕໍ່ສະພາບການ ແລະ ຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງການຕໍ່ສູ້ ເພື່ອຕີເອົາຊະນະ ສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານ. ໃນວັນທີ 22 ມີນາ 1955, ພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງ, ພັກໄດ້ນໍາພາປະຊາຊົນລາວ ບັນດາເຜົ່າ ດໍາເນີນການຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດຕ້ານອາເມລິກາ ຢ່າງດຸເດືອດ, ຂ້ຽວຂາດ, ສັບສົນ, ຫຍຸ້ງຍາກລໍາບາກກວ່າໝູ່ໃນປະຫວັດສາດຂອງລາວເຮົາ ຄື: ໄລຍະ 1964-1973, ເປັນໄລຍະຕໍ່ສູ້ຜາບແຜ່ຍຸດທະສາດ, ໄລຍະ 1973-1975 ເປັນໄລຍະຕໍ່ສູ້ ເພື່ອເຮັດສໍາເລັດການປະຕິວັດສາດ ປະຊາທິປະໄຕ ໃນທົ່ວປະເທດ ດ້ວຍກໍາລັງແຮງສັງລວມຂອງທົ່ວປວງຊົນທັງຊາດ ທີ່ພວມຢູ່ໃນທ່າມີໄຊ ແລະ ດໍາເນີນໄປດ້ວຍເງື່ອນໄຂສັນຕິພາບໄດ້ຮັບການຟື້ນຟູ. ມາຮອດວັນທີ 23 ສິງຫາ 1975, ຊາວນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ສອງໝື່ນກວ່າຄົນ ໄດ້ໂຮມຊຸມ ນຸມ ເພື່ອຕ້ອນຮັບການປະກາດສ້າງຕັ້ງອໍານາດການປົກຄອງປະຕິວັດ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ; ເຊິ່ງເປັນອັນວ່າ ລະບົບອໍານາດການປົກຄອງປະຕິວັດທັງໝົດແຕ່ຂັ້ນແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ລົງຮອດຮາກຖານສ້າງຂຶ້ນໃນທົ່ວເຂດປົກຄອງຂອງສັດຕູ.
